توسعه و چالش های هویتی در ایران معاصر

thesis
abstract

بررسی رابطه دو متغیر توسعه و هویت و تأثیر فرآیند توسعه بر شکل گیری چالش های هویتی در ایران معاصر ، موضوع رساله حاضر است. نظریه پردازان توسعه بر این باورند توسعه فرآیندی است که تغییراتی در عرصه اجتماعی ایجاد نمود و موجد چالش ها و بحران هایی در جامعه است که از جمله این چالش ها و بحران ها در موضوع هویت مطرح می باشد. البته برخی از نظریه پردازان توسعه بر این باورند که چالش ها ی مذکور امکان حل شدن و تبدیل شد ن به فرصت را دارند . اما سئوال اصلی رساله این است که چرا چالش های هویتی در فرآیند توسعه در ایران معاصر حل نشده و بستر کمتری برای تبدیل شدن به فرصت پیدا نموده اند وهمواره زمزمه تهدید را سر داده است. رساله حاضر با بررسی مقایسه ای فرآیند توسعه در دو مقطع تاریخی ایران «عصر پهلوی دوم و عصر جمهوری اسلامی» در تلاش برای تبین عمده ترین دلیل این امر می باشد . در مقایسه دو دوره عصر پهلوی دوم و جمهوری اسلامی ایران ، تفاوت های اساسی در عرصه های گوناگون دیده می شود که از جمله آن می توان به تفاوت در ساختار سیاسی، فرهنگی و رویکرد سیاست مداران دو دوره به مقوله پیشرفت اشاره نمود . با عنایت به این تفاوت های اساسی ، دو مقطع مذکور می توانند نمونه های خوبی برای مقایسه و نتیجه گیری بهتر باشند. در عین تفاوت های بنیادین، می توان به تشابه ها در رابطه با موضوع توسعه و هویت اشاره نمود . از جمله این مشابهت ها می توان به شرایط اقتصادی و اجتماعی و ضرورت های طرح موضوع توسعه ،نوع الگو های استفاده شده در توسعه و برخی پیامد های ناشی از فرآیند توسعه اشاره نمود . از جمله این پیامد ها می توان به ورود ارزش های اجتماعی جدید، تغییرات فرهنگی و چالش ها هویتی اشاره نمود. هر چند در هر دو مقطع تاریخی تلاش هایی در راستای هویت سازی صورت گرفته است اما تلاش برای هویت سازی نیز نتوانست چالش های هویتی را حل نموده و به فرصت تبدیل نمایند . حاصل این امر در عصر پهلوی ، بحران هویت و در عصر جمهوری اسلامی ، چالش هویتی است که در صورت تبدیل نشدن به فرصت ،بستر تبدیل شدن به تهدید برای آینده انقلاب اسلامی را فراهم خواهد نمود . نگارنده در پاسخ به پرسش اصلی رساله با مقایسه شرایط مختلف در دو دوره ، اینگونه استدلال می کند که عدم مفهوم سازی و نظریه پردازی و همچنین استفاده از الگو های بیرونی توسعه و تقلید گرایی، عمده ترین دلیل حل نشدن چالش های هویتی و تبدیل نشدن آنها به فرصت در ایران معاصر بوده است . با عنایت با استدلال فوق برای بیرون آمدن از وضعیت موجود، ابتدا می باید مفهوم سازی و نظریه پردازی نموده و در راستای تدوین الگویی برای پیشرفت گام برداشت. در این راستا توجه به الگویی جایگزین توسعه به منظور رسیدن به پیشرفت پیشنهاد می گردد که نگارنده آن را "الگوی تعالی و پیشرفت در جمهوری اسلامی ایران" نامیده است . به منظور ارائه پیشنهاد هایی در راستای تدوین الگوی مذکور منابعی را می باید مورد مطالعه قرار دادکه عبارتند از: منابع اسلامی، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، و دیدگاه های بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران و رهبر انقلاب اسلامی. با مطالعه این منابع می توان به بایسته های الگوی تعالی و پیشرفت اشاره نمود. در بحث از این بایسته ها، چند موضوع محوری قابل ذکر است که عبارتند از :عدالت محوری بر مبنای آموزه های اسلامی، مدیریت فرهنگی، هویت سازی و تولید علم. الگوی تعالی و پیشرفت می تواند به عنوان الگویی به منظور پیشرفت و اعتلای انقلاب اسلامی مورد استفاده قرار گیرد.

similar resources

جدال هویتی گفتمان‌های توسعه در تاریخ معاصر ایران

  جریان هویتی از توسعه در ایرانبا قرائت‌های چارچوبی و برداشت‌های متفاوت دوره‌ای همراه بوده است که دولت‌ها (حاکمیت‌ها) متولی آن بوده‌اند؛ همان‌گونه که اصلاحات و توسعه در عصر قاجار به‌منظور رهایی از عقب‌ماندگی و رساندن تقریبی بخش‌هایی از ساختار شبه‌دولتی قاجار به توسعه بود، در دورۀ پهلوی دوم با اصلاحات دولتی برای پر کردن خلأ مشروعیتی همراه بود و در دورۀ جمهوری اسلامی نیز با خلأ پارادایمی و گفتمان...

full text

چالش های هویتی در برنامه های توسعه جمهوری اسلامی ایران

چکیده قاعدتاً با این هدف در مجلس شورای اسلامی برنامه های اول تا چهارم ج- ا- ایران به تصویب رسیده، که سازوکار تعبیه شده در برنامه بتواند اهداف و دغدغه های اصلی نظام اسلامی را که از جمله شامل حفاظت و عمق بخشی به کیان هویتی اسلامی است، تامین نماید. در این چشم انداز و با رویکرد نگارنده مبنی بر پذیرش مبانی جمهوری اسلامی، مساله اصلی رساله بررسی چالش های احتمالی هویتی حاصل از تحولات مدنظر برنامه ها، ...

15 صفحه اول

الگوهای جامعه‌شناختی در ساخت هویتی ایران معاصر

     ساختارهای هویتی ایران از یک سو ویژگی‌های خاص تاریخی و فرهنگی ملیت ایرانی را در این نقطه ویژه جغرافیایی بازنمایی می‌کند و از دگر سو، انتخاب آگاهانه یا تأثیرپذیری انفعالی از فرهنگ‌های دیگر را نشان می‌دهد. به واقع، در تاریخ طولانی ایران راز تفاوت دو حرکت متفاوت جوشش فرهنگی و ریزش اندوخته‌های تاریخی چیست؟ چرا در یک زمان، باروری و شکوفایی هویت ایرانی را شاهد هستیم و در زمان دیگر، جایگاه فرودست ...

full text

توسعه سیاسی و سیاست مدرن :آسیب ها و چالش های توسعه سیاسی در ایران معاصر

توسعه سیاسی همواره با آسیب ها و چالش های گوناگونی مواجه بوده است. منشأ یکی از چالش های اساسی آن در جامعه ما، درک نادرست از نسبت توسعه سیاسی باسیاست مدرن است. درواقع اگر درک درست و معناداری از رابطه این دو مقوله وجود نداشته باشد، ممکن است بین طرفداران توسعه سیاسی با کارگزاران سیاست، منازعه و معارضه به وجود آید و آثار و پیامدهای ناگوار آن، علاوه بر کارگزاران این دو حوزه سیاسی، دامن جامعه را نیز ف...

full text

چالش های هویتی قدرت نوظهور چین

یکی از رویدادهای مهم از آغاز هزاره جدید میلادی تغییر گسترده در معادلات قدرت در عرصه بین‌المللی بوده است. در این میان، در مقایسه با سایر قدرت‌های نوظهور منحنی تحول قدرت چین و ظهور آن بیشتر در مرکز توجه بوده است. چین با جمعیت زیاد و منابع انسانی فراوان و اتکا به سرزمین گسترده از دوران باستان تا به امروز همواره یک قدرت بزرگ و پایه تمدنی بوده است. این مقاله با هدف بررسی ابعاد قدرت چین و چالش‌های فر...

full text

زمینه ها و چالش های هویتی فراروی مسلمانان در اروپا

امروزه مسلمانان اروپا به عنوان بزرگترین اقلیت دینی، به یک واقعیت غیرقابل انکار تبدیل شده اند که نقش مهمی در تحولات این قاره در آینده می توانند داشته باشند. مسلمانان اروپایی اکثرا مهاجرین مسلمانی هستند که از نیمه دوم قرن بیستم به کشورهای اروپایی مهاجرت کرده اند و سپس با اقامت در این منطقه، مانند سایر شهروندان اروپایی از حقوق شهروندی برخوردار شده اند بااین وجود، شواهد موجود نشان می دهد که مسلمانا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه معارف اسلامی قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023